Zakładka poświęcona Wandzie Karczewskiej będzie powstawała długo. Dużo bowiem czasu potrzeba, by dotrzeć do coraz mniej wyraźnych śladów. Minęło kilkanaście lat od śmierci tej niezwykłej pisarki i to wystarczyło, by niemal zniknęła z czytelniczej i krytycznoliterackiej przestrzeni. Ile trzeba czasu, by udało się przywrócić Jej miejsce w świadomości polskiego czytelnika? Czy to w ogóle jest możliwe?
Misji odzyskania Wandy podjęło się Stowarzyszenie Promocji Sztuki Łyżka Mleka, dołączają do nas poeci i krytycy z całej Polski, do udziału w Ogólnopolskim Festiwalu Poetyckim im. Wandy Karczewskiej w Kaliszu (1. edycja w listopadzie 2011) udało się zebrać zarówno ludzi, którzy pamiętają Wandę, jak i tych, którzy razem z nami poczuli, że warto Jej pisarstwo na nowo odkryć; zaczęło się od zainicjowanego przez nas projektu-cykl Powrót do Karczewskiej – tak ukazały się Listy do Seweryna, w kolejnych latach – reedycja powieści Odejście wraz z audiobookiem, przepiękny poetycki testament pt. Spacer w alei parkowej, tom opowiadań Rezerwat i Tragedia prowincjonalna oraz reedycja powieści Ludzie spod żagli.
Poza pracą nad serią wydawniczą – gromadzimy swoiste miscellanea – głosy o Wandzie Karczewskiej, artykuły, recenzje, eseje, relacje-materiały z naszych imprez (paneli dyskusyjnych, koncertów, spektakli, wieczorów), interpretacje utworów pisarki, a także te powstałe dziś, z inspiracji. Jej twórczością, itd. Nad całością czuwa niżej podpisana oraz głównodowodzący przedsięwzięcia i redaktor przygotowywanych pod wspólną nazwą POWRÓT DO KARCZEWSKIEJ publikacji i komentarzy do nich, dr Karol Samsel.
Proszę o kontakt osoby, które mogą wnieść jakąkolwiek wiedzę o życiu i twórczości Karczewskiej.
Iza Fietkiewicz-Paszek
-
Wanda Karczewska, Listy do Seweryna
-
Wanda Karczewska, Odejście
-
Wanda Karczewska, Odejście (audiobook)
-
Wanda Karczewska, Spacer w alei parkowej
-
Wanda Karczewska, Rezerwat. Tragedia prowincjonalna
-
Wanda Karczewska, Ludzie spod żagli
——————————————————————————————————————–
Wanda Karczewska (1913-1995), pisarka, poetka, krytyk teatralny i tłumacz. Dzieciństwo i lata szkolne spędziła w Kaliszu, gdzie w 1931 roku złożyła egzamin maturalny w tamtejszym Gimnazjum Sióstr Najświętszej Rodziny z Nazaretu. Zadebiutowała w 1937 roku powieścią marynistyczną pt. Ludzie spod żagli, za którą otrzymała nagrodę marynistyczną im. Jerzego Szareckiego. W czasie wojny udzielała się na rzecz autonomii Wolnego Miasta Gdańska, z tego powodu poszukiwana przez gestapo. Efektem śledztwa stało się dotarcie służb niemieckich do kaliskiego domu Karczewskiej i umieszczenie jej matki, Bronisławy Karczewskiej oraz brata, Józefa w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu-Brzezince, gdzie obydwoje zginęli. W 1945 roku na deskach Teatru Polskiego w Poznaniu Karczewska zadebiutowała jako dramaturg, o jej sztuce zatytułowanej Ziemia oskarża Eugeniusz Żytomirski wypowiadał się jako o dziele, w którym „po raz pierwszy zobaczyliśmy mundury niemieckie nie na ulicy, lecz na scenie, a rozlegające się co wieczór na jednej z ulic Poznania salwy były na szczęście jedynie akustycznymi scenicznymi efektami” („Głos Wielkopolski”, 25 VIII 1945). Całość reżyserował Stefan Drewicz, późniejszy mąż pisarki. Z Poznania Karczewska przeniosła się do Łodzi. W 1957 roku zamieszkała na rok w Szczecinie, gdzie pełniła funkcję zastępcy redaktora naczelnego tygodnika społeczno-kulturalnego „Ziemia i Morze”. Uznanie zdobyła sobie antypowieścią z 1959 roku, pt. Odejście, nagrodzoną nagrodą państwową IV stopnia, o której wypowiadali się m. in. Jarosław Iwaszkiewicz, Jan Śpiewak i Anka Kowalska. Kolejny tom swoistej prozy wspomnieniowej, pt. Wizerunek otwarty Karczewska wydała w 1962 roku, a następnie: w latach 1963-1964 współpracowała z zespołem redakcyjnym tygodnika „Odgłosy”. Powieść z 1965 roku pt. Weekend w Riverside narodziła się jako echo amerykańskiej podróży Karczewskiej z 1961 roku, Głębokie źródła z 1973 roku rezonowały jako saga rodzinna, a także utwór egzystencjalno-polityczny – „w zasięgu książki leżą również wydarzenia z grudnia 1970” – wskazywał na łamach „Kultury” Stanisław Zieliński, dodając przy tym – „kiedy czytam o początku <> i o nadziejach, jakie pokłada autorka w zaszłych zmianach, daleki jestem od traktowania słów Karczewskiej na równi z koniunkturalną deklaracją lojalności” (nr 14/1973). W 1960 roku pisarka uhonorowana została nagrodą literacką miasta Poznania, w 1978 – miasta Łodzi. W 1988 roku przyznano jej Honorowe Obywatelstwo miasta Kalisza. Do tematu kaliskiego Karczewska powróciła pod koniec życia w twórczości poetyckiej, przede wszystkim w tomie wierszy pt. Powrót do Kalińca (1988) oraz w swoim ostatnim napisanym utworze, poemacie Spacer w alei parkowej („Tygiel Kultury” nr 43/1996). Wydała zbiory opowiadań:Czarne konie (1959), Partia golfa (1966) i Linia światła (1970). Tłumaczka z języka czeskiego, autorka przekładów literackich m. in. Aloisa Jiràska i Jana Nerudy, a także teatralnych – z języka francuskiego: w tym Skargi przeciw nieznanemu Georges’a Neveux (1957). Zbiór publicystyki teatralnej Karczewska zgromadziła w 1970 roku w zbiorze Jeden dzień z życia teatru.
OGÓLNOPOLSKI FESTIWAL POETYCKI im. W. KARCZEWSKIEJ
WANDA KARCZEWSKA z ŁYŻKĄ MLEKA – NA YOUTUBE
16.11.2013 – AUDYCJA O WANDZIE KARCZEWSKIEJ W RADIU MERKURY
audycja Witolda Malesy „Rozmowy po zmroku” o Wandzie Karczewskiej i festiwalu w programie 2 PR – zapowiedź
AUDYCJA Joanny Sikorzanki: Radio Łódź Podróże literackie 19.01.2014
100 URODZINY WANDY W CENTRUM – NA YOUTUBE
inspirowane:
Karol Samsel – poemat Miasto inspirowany twórczością Wandy Karczewskiej – wyk. autor
—————————————————————————————————————-
ze zbiorów Henryka Pustkowskiego
Akta m. Kalisza sygn 1686 str 104 Dom Karczewskich z Nowego Światu, sprzed rozbudowy w latach 30., która okazała się nietrafioną inwestycją i pogrążyła rodzinę finansowo. Na fotografii: Wanda z ojcem i bratem.
Rodzice Wandy Karczewskiej, Józef i Bronisława
Świadectwo maturalne (1931), zbiory Centrum Edukacyjnego Sióstr Nazaretanek w Kaliszu.
Wanda Karczewska, 1955
zdjęcie ze zbiorów Henryka Pustkowskiego
zdjęcie ze zbiorów Henryka Pustkowskiego
zdjęcie ze zbiorów Henryka Pustkowskiego
zdjęcie ze zbiorów Henryka Pustkowskiego
Autograf Wandy Karczewskiej dla Danuty Styczyńskiej (10 IV 1973)
Fotografia ze zbiorów Lucyny Skompskiej. Na odwrocie – informacja, napisana ręką Wandy: Jarosław Iwaszkiewicz składa gratulacje Wandzie Karczewskiej z powodu przyznania jej nagrody za powieść „Odejście” przez jury, którego był Przewodniczącym. Konkurs ogólnopolski na powieść współczesną (rok 1958).
